Kalendarium historii Szkoły Podstawowej w Lubrańcu

 

Okres międzywojenny

 

1919 r. - 7 lutego Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret o obowiązku szkolnym; wprowadzał on obowiązkową 7-letnią szkołę powszechną dla wszystkich dzieci od 7 do 14 roku życia; szkoła miała być bezpłatna, co nakładało na państwo obowiązek zapewnienia dostępu do niej wszystkim dzieciom. W Lubrańcu otwarto wówczas pierwszą polską szkołę powszechną w parterowym, murowanym budynku przy ul. Brzeskiej 35. Początkowo liczyła ona 4 klasy. Stopniowo do polskich dzieci dołączała młodzież żydowska. Zamożniejsze dzieci żydowskie uczęszczały też do prywatnej szkoły żydowskiej – chederu. Lubraniecka szkoła powszechna była wówczas prawie pozbawiona podręczników w języku polskim (oprócz katechizmu). Do nauki przyrody i rachunków używano książek tłumaczonych z j. niemieckiego i rosyjskiego. Dopiero w latach następnych uczniowie korzystali z polskich podręczników. Religii nauczali księża. Pierwszym kierownikiem szkoły powszechnej został Jan Woźnicki,  twórca lubranieckiej orkiestry dętej, teatru, czytelni i biblioteki, wcześniej zaangażowany w działalność w Polskiej Macierzy Szkolnej.  Kiedy jednak wybrano go na posła do Sejmu Ustawodawczego zastępował go Czesław Kosmalski.

1920 – od 1 stycznia pracę w szkole rozpoczął Edward Wiśniewski. Trwała już wtedy wojna polsko-bolszewicka. Wielu nauczycieli na ochotnika zgłosiło się do armii, aby bronić zagrożonej Ojczyzny. Uczynili tak m.in. Czesław Kosmalski, Władysław Winiecki i Edward Wiśniewski. Jan Woźnicki wszedł w skład Rady Obrony Państwa. Wkrótce wraz z rodziną na stałe przeniósł się do stolicy. W latach 20-tych był wicemarszałkiem sejmu i senatu.

1921 – formalną nominację na funkcję pełniącego obowiązki kierownika szkoły otrzymał Edward Wiśniewski. Sprawował ją do 1929 r.

1922 – w sytuacji ciągle powiększającej się liczby uczniów budynek szkolny przy ul. Brzeskiej z trudem mieścił społeczność szkolną. Wobec tego powołano Komitet Budowy Szkoły Powszechnej. W jego skład weszli: Edward Wiśniewski, Jan Piekarski, Jan Grabanowski, Władysław Bartkowski i Adam Marciniak.  Zakupiono 3 morgi ziemi pod budowę przy ul. Brzeskiej.

1923 – Ministerstwo Robót Publicznych zatwierdziło projekt architektoniczny budowy 7-klasowej szkoły powszechnej w Lubrańcu. Rada Miejska Lubrańca zaciągnęła na ten cel pożyczkę 50 milionów marek polskich, spłacalną w ciągu 15 lat. Rozpoczęto inwestycję, pracami budowlanymi kierował mistrz murarski Ludwik Majewski.

1925 - wybudowano północne skrzydło budynku szkolnego wraz z sanitariatami. W listopadzie dzieci rozpoczęły naukę w nowym budynku.

1926 – zakończono całą budowę wraz z urządzeniami gospodarczymi i mieszkaniami dla nauczycieli. Organem kontroli nad działalnością szkoły był dozór szkolny, w skład którego wówczas wchodzili: Jan Piekarski – przewodniczący, członkowie - Władysław Bartkowski, Józef Kuzio, Adam Marciniak, ks. Gustaw Maternowski, Edward Wiśniewski i Jan Paradziński.

1929 – 1 września Edward Wiśniewski został mianowany kierownikiem Szkoły Powszechnej w Lubrańcu. Funkcję tę sprawował nieprzerwanie do wybuchu wojny tj. do 1939 r. W latach 1938 – 1939 równolegle pełnił obowiązki burmistrza Lubrańca. Dr Marian Szulc przejął nadzór nad stanem sanitarnym szkół w Lubrańcu. W ciągu roku szkolnego dwukrotnie przeprowadzał badania zdrowotne dzieci, co przyczyniło się do znacznego poprawienia stanu zdrowia uczniów.

1930 – w szkole w Lubrańcu zorganizowano kurs wakacyjny dla nauczycieli szkół powszechnych z powiatu włocławskiego w zakresie wzorowego prowadzenia gospodarstwa domowego. Komisja Stypendialna działająca przy szkole przydzielała stypendia dla najzdolniejszych uczniów. Także z budżetu szkolnego przeznaczano pewne sumy na wydawanie bezpłatnych śniadań i obiadów dla najbiedniejszych uczniów. Były to jednak środki ograniczone ze względu na skromny budżet.

1931 - w przy ul. Św. Józefa zaczęło funkcjonować przedszkole utrzymywane przez Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet. Uczęszczało do niego średnio ok. 70 dzieci z zamożniejszych domów.  Pozostałe dzieci uczęszczały do ochronki, której patronował Komitet Opieki nad Fundacją ks. Bromirskiego.

1932 – tzw. ustawa jedrzejowiczowska wprowadzała trzy szczeble programowe i organizacyjne w szkołach powszechnych. Utrzymano 7-letni obowiązek szkolny. W Lubrańcu większość dzieci kończyła 7 klas, aczkolwiek po zaliczeniu kl. szóstej nieliczni kontynuowali naukę we włocławskich szkołach: 4 - letnim gimnazjum, a następnie w 2- letnim liceum. Ustawa podniosła także przygotowanie pedagogiczne nauczycieli.

1935 – według danych statystycznych w naszej szkole uczyło się 904 dzieci w 19 klasach. Grono pedagogiczne stanowili głównie doświadczeni nauczyciele zatrudnieni na 16 etatach. W szkole działały koła: teatralne, muzyczne, rolnicze, sportowe. Młodzież szkolna aktywnie udzielała się w pracy Krucjaty Eucharystycznej, której opiekunem był nauczyciel religii ks. Antoni Miastkowski.

1938 – 1 kwietnia Lubraniec i okolice w ramach Inspektoratu Szkolnego we Włocławku weszły w skład Kuratorium Okręgu Szkolnego Pomorskiego z siedzibą w Toruniu.

 

Okupacja

 

1939 – wybuch wojny. 10 września Niemcy zajęli Lubraniec. Wkrótce wszedł on w skład niemieckiego tzw. Kraju Warty. Zakazano wszelkiej działalności oświatowo-kulturalnej. 26 października wezwano wszystkich nauczycieli z Lubrańca i okolicznych szkół do Włocławka na ul. Słowackiego, na rzekomą konferencję oświatową. Kobiety zwolniono do domów, a mężczyzn zatrzymano i osadzono w więzieniu przy ul. Karnkowskiego. Po kilku dniach wywieziono ich do obozów w Prusach Wschodnich, a stąd w grudniu przetransportowano do obozu koncentracyjnego w Mauthausen. Mimo grożącego niebezpieczeństwa przez cały okres okupacji prowadzono w Lubrańcu akcję tajnego nauczania. Uczestniczyło w niej kilkudziesięciu uczniów i kilkunastu nauczycieli m.in. Eugenia Łukaszewska, Irena i Adam Credo, Maria Malendowicz, Jan Czarnecki, Salomea Trajder, Janina Marciniak, Irena i Jerzy Karpińscy, siostry Fordońskie. W warunkach ściśle konspiracyjnych organizowano obchody świąt państwowych i rocznic historycznych.

1940 – w okresie okupacji w gmachu szkoły funkcjonowała szkoła dla dzieci niemieckich z jednym nauczycielem, wykorzystująca tylko 3 sale lekcyjne. W pozostałych pomieszczeniach zorganizowano wojskowy szpital dla rannych żołnierzy Wehrmachtu. Wszelkie sprzęty szkolne Niemcy wywieźli i już ich nie odzyskano. W latach 1940 - 1942 Niemcy przeprowadzili akcję eksterminacyjną wobec całej społeczności żydowskiej w Lubrańcu, w większości zamordowanej w obozach Oświęcimia i Chełmna nad Nerem.

1942 – 28 stycznia w obozie w Mauthausen zostali zamordowani nauczyciele z Lubrańca: Czesław Kosmalski, Wincenty Gawrysiak, Józef Kuzio, Edward Wiśniewski, Józef Malendowicz. Wcześniej w innych obozach zginęli: ks. Antoni Miastkowski, Władysław Winiecki i Jan Olszewski. Ich pamięć przypomina tablica usytuowana przy obecnym gmachu LO.

 

Po wojnie

 

1945 – 20 stycznia Lubraniec został wyzwolony przez wojska radzieckie. Pierwszym organizatorem nauki był Jan Czarnecki. Zabezpieczył on szkolny majątek i przystąpił do tworzenia klas. Pomagał mu w tym później Mikołaj Bałysz. Jednakże obaj wkrótce przeszli do pracy w innych placówkach. Administrowanie szkołą przejął doświadczony przedwojenny nauczyciel Stanisław Michalski, który przybył do Lubrańca w mundurze wojskowym, wprost z obozu jenieckiego. Skompletował on kadrę nauczycielską. Przystosował gmach szkoły do zajęć. Rodzice i uczniowie sami wykonywali prowizoryczne ławki, meble. Budynek szkolny ogrzewano przy pomocy kaflowych pieców. Łącznie było zapisanych aż 968 uczniów (24 klasy), przy tylko 14 salach lekcyjnych. Aby poprawić sytuację lokalową utworzono drugą szkołę podstawową, w której nauczano na drugą zmianę. 1 września kierownikiem Szkoły Podstawowej nr 1 został  Stanisław Michalski, a Szkoły Podstawowej nr 2 Antoni Jasiński. Nauczanie oparto na przedwojennych programach.  Brakowało odpowiednich podręczników. Nauczyciele przepisywali przedwojenne podręczniki oraz interesujące teksty. Za zeszyty służyły poniemieckie druki, arkusze makulatury.  Dużym problemem była powszechnie panująca powojenna bieda. W szkole najuboższym dzieciom rozdawano skromne bułki z masłem. Dr Marian Szulc walczył ze świerzbem, wszawicą, próchnicą zębów, organizował szczepienia uczniów przeciwko gruźlicy i tyfusowi.

1946 – ostatecznie powstała jedna szkoła podstawowa pod kierownictwem S. Michalskiego. Spośród „przerośniętych uczniów” utworzono szkołę zawodową stopnia podstawowego zarządzaną przez Antoniego Jasińskiego. Jej uczniowie oprócz nauki zawodu kończyli wieczorowo kurs szkoły podstawowej. Pierwsza szkolna biblioteka zawierała książki darowane przez mieszkańców i przejęte z pałacu rodziny Grodzickich. Nauka była szczególnie utrudniona zimą. Z powodu braku opału przez 9 dni w listopadzie tego roku musiano przerwać zajęcia. Później wskutek zimna lekcje skracano do 3 godzin dziennie. W Domu Ludowym uczniowie wystawiali jasełka, akademie okolicznościowe, a drużyna harcerska cotygodniowe tzw. kominki. Tu też odbywały się projekcje filmów.

1947 – do szkoły było zapisanych 743 uczniów. Szkoła w Lubrańcu należała do największych w powiecie włocławskim. Jednak w kraju trwała jeszcze silna migracja rodzin z dziećmi, co utrudniało końcowe klasyfikowanie uczniów przemieszczających się w inne rejony zamieszkania. W tym roku ukazały się pierwsze drukowane podręczniki szkolne, znacznie ułatwiające naukę. Szkoła otrzymywała też czasopisma np. „Płomyki”, „Płomyczki”, „Życie Warszawy”. Od tego roku kilkoro wytypowanych dzieci corocznie wysyłano na kolonie w kraju organizowane z funduszy społecznych.

1948 - spora rotacja panowała też wśród nauczycieli. W latach 1945 – 1948 pracowało ich 33, wobec kilkunastu stałych etatów. Dużą pomoc okazywali rodzice uczestnicząc wraz z nauczycielami w gruntownych pracach remontowych, naprawie sprzętu i ogrodzenia szkoły. Wzięli też na siebie obowiązek utrzymywania nauczycieli. Niektórzy nauczyciele zamieszkiwali w małych pomieszczeniach na strychu szkoły. Przy budynku gospodarczym znajdowało się mieszkanie woźnego oraz sanitariaty. Długoletnimi woźnymi szkoły byli Franciszek Rutkowski i Stefan Figas.

1949 – w kraju wprowadzono ustawę o obowiązku bezpłatnej nauki dla analfabetów. W Lubrańcu powołano komisję społeczną do walki z analfabetyzmem, której przewodniczył nauczyciel Marian Salamoński.  Kilkudziesięciu analfabetów uczęszczało na specjalne kursy szkolne. Przyjmuje się, że do 1952 r. zlikwidowano zasadniczo problem analfabetyzmu w naszym mieście.

1950 – szkoła przeszła na trzyzmianowy system nauczania ze względu na ciągle zwiększającą się liczbę uczniów (782). Do najbardziej aktywnych organizacji szkolnych należały: Szkolne Koło Sportowe, ZHP, PCK i Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowa. Działało też Koło Odbudowy Warszawy zbierające skromne środki na odbudowę stolicy. Treści nauczania na niektórych przedmiotach były silnie zideologizowane. Promowały osiągnięcia radzieckiego socjalizmu, sojusz robotniczo-chłopski, sukcesy nacjonalizacji przemysłu, spółdzielni produkcyjnych, PGR. Nauczycieli zobowiązano do prowadzenia zebrań wiejskich, aby nakłaniać rolników do kolektywizacji i elektryfikacji wsi, tworzenia spółdzielni produkcyjnych. Zebrania kończyły się często podpisywaniem deklaracji w tej sprawie. Organizowano obchody rocznic rewolucji październikowej, dni filmu radzieckiego. Istniało też Koło Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Młodzież masowo uczestniczyła w pochodach pierwszomajowych.

1951 – ruszyła akcja masowych zapisów uczniów naszej szkoły do Związku Młodzieży Polskiej. Systematycznie powiększano bazę pomocy naukowych. Pozyskano nowe mapy geograficzne, historyczne, tablice przyrodnicze, filmy biologiczne. Wycieczki raczej ograniczały się do najbliższej okolicy. Pod koniec roku szkolnego każda klasa wyjeżdżała do PGR w Kazaniu, aby zapoznać się i pomóc w pracy tamtejszego gospodarstwa.

1956 – po październikowym przełomie i krytyce systemu stalinowskiego w treściach nauczania ograniczono promocję ideologii komunistycznej.

1957 – zorganizowano wycieczki krajoznawcze do Warszawy i Zakopanego.

1958 – społeczność szkolna aktywnie zaangażowała się w akcję zbierania środków na rzecz ofiar powodzi w Nowosądecczyźnie.

1959 – w związku z planami budowy w Lubrańcu nowego przedszkola rozpoczęto zbiórkę pieniędzy na Społeczny Fundusz Budowy Szkół. Funkcjonujące w Lubrańcu przedszkole (w pobliżu ośrodka zdrowia) miało trudne warunki lokalowe. Uczęszczało do niego ok. 70 dzieci. Dopiero w latach 80-tych udało się zbudować nowy obiekt przedszkolny. Młodzież szkolna mogła wówczas skorzystać z kilkudniowych wycieczek nad morze, do Krakowa i Warszawy. Rodzice chętnie angażowali się przy organizacji zabaw tanecznych. Nauczyciele podnosili systematycznie swoje kwalifikacje studiując zaocznie, uczestnicząc w konferencjach metodycznych i zdobywając specjalizacje w Studiach Nauczycielskich. Angażowali się w pracy Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej, Ligi Kobiet, Koła Wszechnicy Radiowej, przygotowywali powszechny spis ludności w 1960 r., wchodzili w skład komisji: wyborczych i egzaminacyjnych dla eksternistów. Szkoła przeszła gruntowną wizytację. Inspektorzy z Włocławka wysoko ocenili pracę nauczycieli, wyróżnili: Barbarę Zbrożynę, Mariana Salamońskiego, Stanisława Promisa, Józefę i Stanisława Zwolińskich oraz Wiesława Frankowskiego. Uczniowie naszej szkoły zajęli czołowe miejsca w Powiatowych Międzyszkolnych Igrzyskach Sportowych odbytych w Lubrańcu 27 maja.

1960 – w szkole w Lubrańcu było zatrudnionych 24 nauczycieli przy istniejących 23 klasach (852 uczniów). Prowadzili oni dodatkowe zajęcia w kółkach: polonistycznym, tanecznym, orkiestralnym, chóralnym i technicznym oraz zajęcia świetlicowe. Lubranieccy pedagodzy prowadzili także trzy kursy oświatowe dla osób dorosłych. Brało w nich udział ok. 50 osób z terenu gminy.

1961 – gruntowne remonty budowlane w szkole – naprawiono dach, założono nowe schody. Zakupiono także nowe ławki, stoły do pracowni zajęć technicznych. Zamówiono pomoce naukowe na sumę 14 tysięcy złotych. Szkołę wspierał dotacjami finansowymi Urząd Miejski. Uczniowie uczestniczyli w koncercie Filharmonii Pomorskiej z Bydgoszczy.

1962 – powstały dwie klasy specjalne dla dzieci z deficytami intelektualnymi.

1965 – została odsłonięta tablica pamiątkowa na frontowej ścianie szkolnej z nazwiskami nauczycieli naszej gminy zamordowanymi przez hitlerowców. Uczniowie  przedstawili program artystyczny poświęcony poległym w czasie II wojny. Opiekę na prężnie działającą organizacją ZHP  przejął Kazimierz Nowakowski. Drużynę zuchową prowadziła Maria Cybulska. Harcerze zorganizowali Klub Rozmaitości i Rozrywki, a po 2 latach sklepik, z którego dochód przeznaczono na organizację letnich obozów harcerskich, zimowisk, biwaków w Orlu, Skrzynkach i Dąbiu Kuj.

1966  – po reformie oświaty od 1 września wprowadzono 8-letnią powszechną i obowiązkową szkołę podstawową. Warunki pracy w szkole nie były łatwe. Nadal pracowano na dwie, a czasem na trzy zmiany (850 uczniów). Dwa pomieszczenia zajmowały klasy Szkoły Przysposobienia Rolniczego (SPR). Brak było szatni, sali gimnastycznej i kuchni. Był to rok tysiącletniej rocznicy chrztu Polski i powstania państwa polskiego. Z tej okazji młodzież udekorowała sale lekcyjne, korytarze, brała udział w licznych apelach okolicznościowych, konkursach, wieczornicach, pracach społecznych na rzecz naszego środowiska. Rocznicowe obchody zakończyła 9 października uroczysta akademia zorganizowana z okazji Kongresu Kultury Polskiej. Do programu szkoły wprowadzono przedmiot wychowanie obywatelskie.  Ożywioną działalność rozpoczął Samorząd Uczniowski oraz Szkolne Koło Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, kierowane przez Bożenę Prewęcką. Wielu nauczycieli prowadziło lekcje otwarte (dla osób zainteresowanych tj. rodziców, pedagogów itp.). Celem podniesienia poziomu sportu każda klasa oddzielnie brała udział w dniu wychowania fizycznego.

1969 – po kolejnych pozytywnych wynikach wizytacji włocławski Wydział Oświaty podjął decyzję o organizacji dwóch klasopracowni do języka polskiego i dwóch do matematyki. Wizytatorzy wyróżnili wielu nauczycieli, a szczególnie: Stanisława Michalskiego, Jadwigę i Wiesława Frankowskich, Kazimierę Zbrożynę, Stanisława Zwolińskiego, Marię Jędrzejczak i Halinę Promis. W szkole systematycznie propagowano współzawodnictwo międzyklasowe w czytelnictwie. W tym roku Anna Bett zorganizowała i opiekowała się Szkolnym Kołem Krajoznawczo – Turystycznym. SKKT organizowało w latach następnych  m.in. wycieczki rowerowe do rezerwatów grobów kujawskich w Sarnowie i Wierzchosławicach, do Włocławka – zwiedzanie muzeum i zapory wodnej oraz liczne wycieczki autokarowe do atrakcyjnych miejscowości w Polsce. Członkowie SKKT z  zebranych składek pieniężnych przekazali 850 zł na konto odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. Natomiast koło PCK w 1968 r. wpłaciło 791 zł na powstającą inwestycję szpital – pomnik Centrum Zdrowia Dziecka. Spośród licznych działających kół zainteresowań do najbardziej aktywnych należały: kółko dramatyczne (wystawiające inscenizacje popularnych lektur – opiekun Jadwiga Frankowska), techniczne (naprawa i wykonywanie sprzętu szkolnego, rozwój zainteresowań politechnicznych – opiekun Marian Salamoński), sportowe (sukcesy w zawodach piłki ręcznej i lekkoatletycznych - opiekun Stanisław Zwoliński), taneczne (udział w konkursach tańców tradycyjnych – opiekun Irena Sroczyńska) oraz chór i orkiestra szkolna pod kierunkiem Wiesława Frankowskiego.

1970 – Nowym kierownikiem szkoły w miejsce ustępującego po 25 latach Stanisława Michalskiego został Marian Salamoński.

1972 – w związku z planowaną reformą powołującą w przyszłym roku do życia zbiorcze szkoły gminne oraz trudnościami lokalowymi przepełnionej szkoły podstawowej pojawiła się koncepcja wybudowania nowej szkoły wraz z salą gimnastyczną, spełniającej wszelkie wymogi dydaktyczne.

1973 – 1 czerwca powstała w Lubrańcu Zbiorcza Szkoła Gminna. ZSG podlegały zintegrowane gospodarczo i administracyjnie szkoły: SP w Lubrańcu,  LO z internatem, SPR, Technikum Rachunkowości Rolnej w Marysinie, szkoły podstawowe w Sarnowie, Siemnówku, Redczu Wielkim, Zgłowiączce, Dąbiu Kuj., Kłobi, Świątnikach oraz przedszkole w Lubrańcu. Dyrektorem ZSG został Marian Salamoński. Od strony dydaktycznej wprowadzono w szkołach dwa semestry klasyfikacyjne, nowy przedmiot przysposobienie obronne oraz obowiązek wystawiania rozszerzonej oceny ze sprawowania. W tym też czasie lubranieccy harcerze nawiązali ożywione kontakty z naszym kołem kombatantów. Zapraszali ich na spotkania szkolne. Zebrania kombatanckie urozmaicali odpowiednim programem artystycznym, opiekowali się grobami weteranów wojennych. 22 czerwca odbyła się uroczystość wręczenia sztandaru harcerskiego, połączona z nadaniem szczepowi imienia „Bojowników o Wolność i Demokrację, a drużynie żeńskiej majora Józefa Malinowskiego – bohatera powstania wielkopolskiego, śląskiego, wojen: obronnej 1939 r. i kampanii francuskiej 1940 r., pochowanego w Lubrańcu.

1974 – wiosną rozpoczęto budowę nowej Szkoły Podstawowej w Lubrańcu przy obecnej ulicy Nowej. Równolegle wprowadzono w życie kodeks ucznia i ceremoniał szkolny. Szkoła  współpracowała z Poradnią Wychowawczo – Zawodową we Włocławku, a od 1989 r. z nowo utworzoną poradnią w Lubrańcu. Ściśle respektowano jej orzeczenia i opinie. W klasach młodszych funkcjonowały 2 zespoły wyrównawcze. Na zajęciach preorientacji zawodowej często gościli przedstawiciele różnych zawodów. 

1975 – stanowisko Gminnego Dyrektora Szkół objął Edward Prewęcki, który także nadzorował prace budowlane przy nowym budynku szkoły. Po reformie administracyjnej likwidującej powiaty oraz część gmin do ZSG w Lubrańcu przyłączono szkoły podstawowe z Boniewa i Lubomina.

 

W nowym gmachu

 

1976 – 23 sierpnia uroczyście zainaugurowano rok szkolny na szczeblu wojewódzkim w nowym ukończonym budynku placówki. W uroczystości uczestniczył kurator oświaty Henryk Kopczyński. Nowa szkoła posiadała: 24 izby lekcyjne, salę gimnastyczną, świetlicę, stołówkę, szatnie, pomieszczenia przeznaczone na bibliotekę, harcówkę, spółdzielnię uczniowską, związki zawodowe,  administrację, gabinety: lekarski i dentystyczny, zaplecze gospodarcze. Pracownie fizyczna, chemiczna i biologiczna uzyskały odpowiednie zaplecza, podobnie jak sala gimnastyczna. Pod koniec roku szkolnego na ogólną liczbę 659 uczniów tylko 11 nie uzyskało promocji tj. 1,6 % - co było dotychczasowym najlepszym wynikiem promocji. Poprzedni budynek szkoły stał się siedzibą Liceum Ogólnokształcącego w Lubrańcu.

1977 – oddano do użytku 12-rodzinny dom nauczyciela przy szkole. Rozpoczęto prace projektowe, a następnie ziemne i budowlane nad zespołem boisk. ZSG z Lubrańca zajęła I miejsce w województwie włocławskim na najlepiej usportowioną szkołę (w 1978 – III miejsce, a w 1979  - II). Były to sukcesy uczniów i ich opiekunów: Andrzeja Wąsikowskiego i Róży Sikorskiej. 

1978 – 20 stycznia odbyło się spotkanie z kapitanem Czesławem Malinowskim – słynnym lotnikiem Dywizjonu Bombowego 301, bohaterem walk o Anglię, pochodzącym z Lubrańca. 12 października w 35 rocznicę powstania Ludowego Wojska Polskiego Rada Pedagogiczna zatwierdziła nadanie szkole imienia gen. Stanisława Popławskiego – dowódcy I Armii Wojska Polskiego, która z Rosjanami wyzwalała nasze Kujawy. Uczniowie  przygotowali cześć artystyczną. Zaproszono kombatantów. Nawiązano współpracę z jednostką wojskową z Włocławka. Przeprowadzono także konkursy, quizy, pisano wypracowania poświęcone bohaterom wojennym. Wokół Kącika Pamięci Narodowej odsłonięto popiersie patrona, a na  ścianie frontowej szkoły tablicę ku jego czci.

1979 – ze względu na „zimę stulecia” na początku stycznia zawieszono zajęcia w szkołach. W kwietniu odbyły się obchody 470 rocznicy nadania praw miejskich Lubrańcowi – miały miejsce: uroczysta akademia, zajęcia historyczno – wychowawcze w udekorowanych klasach, zbierano pamiątki z przeszłości do tworzącej się izby pamięci.

1980 – w szkole na pełnym etacie pracowała pielęgniarka, a w każdą sobotę dyżur pełnił lekarz. W gabinecie stomatologicznym przyjmowało 2 lekarzy przez 24 godz. tygodniowo. Na ogólną liczbę 781 uczniów 102 miało do szkoły ponad 4 km. Najczęściej korzystali oni z komunikacji autobusowej PKS, bądź przyczep autobusowych, wypożyczonych z SKR. Na terenie gminy Lubraniec było 7 rodzin zastępczych. Na każde dziecko w rodzinie zastępczej wypłacano miesięczną zapomogę w wysokości 1700 zł. Oprócz tego specjalna komisja socjalna przyznała 14 zapomóg na sumę 15 tys. zł dla dzieci chorych i źle sytuowanych materialnie.

1981 – łącznie na terenie gminy Lubraniec w szkołach podlegających ZSG pracowało 127 nauczycieli, z tego w 43 w szkole podstawowej w Lubrańcu. Po przemianach sierpnia 1980 r. także w naszej gminie powstała komisja zakładowa NSZZ „Solidarność” pracowników oświaty. Jej przewodniczącą została Krystyna Sowińska, a  w naszej szkole związkowi przewodniczyła Jadwiga Frankowska. Ponadto w działalność związku „Solidarność” byli zaangażowani następujący pracownicy naszej szkoły: Irena Szymańska, Krystyna Szewczyk, Irena Orzechowska, Róża Sikorska, Wiesław Frankowski. Łącznie do Solidarności należały 32  osoby, a do ZNP 11 osób.  Członkowie Solidarności wzięli udział w ogólnopolskim strajku nauczycieli. Ogłoszenie stanu wojennego 13 grudnia przerwało działalność szkoły. Zajęcia zawieszono do odwołania.

1982 – 4 stycznia, po 22 dniach od wprowadzenia stanu wojennego wznowiono lekcje. Władze zdelegalizowały „Solidarność”. Nauczyciele, członkowie związku w naszej gminie nie byli prześladowani, aczkolwiek wzywano ich do Urzędu Gminy i Miasta na tzw. rozmowy ostrzegawcze.

1984 – po likwidacji ZSG nasza szkoła ponownie zyskała samodzielność i nazwę Szkoły Podstawowej im. gen. Stanisława Popławskiego. Jej dyrektorem został Marian Graczyk. 14 marca na posiedzeniu Rady Pedagogicznej dr Wanda Churska przedstawiła referat „Etyka zawodu nauczycielskiego”. Powołano społeczny komitet fundacji sztandaru dla szkoły.

1986 – 9 maja w 41 rocznicę zakończenia wojny odbyła się uroczystość wręczenia sztandaru  szkole.

 

Szkoła im. Aleksandra Kamińskiego

 

1988 – 28 maja Hufiec ZHP działający przy naszej placówce otrzymał imię Aleksandra Kamińskiego (ps. Kamyk), wybitnego pedagoga, twórcy ruchu harcerskiego, autora „Kamieni na szaniec”, „Zośki i Parasola” oraz wielu cennych książek historycznych i pedagogicznych.  Została otwarta Izba Tradycji poświęcona Kamykowi. W Warszawie z Janiną Kamińską, żoną  A. Kamińskiego spotkali się nasi nauczyciele. W latach 80-tych opiekę nad drużynami harcerskimi sprawowali Elżbieta Michałek i Kazimierz Nowakowski.  Zuchy i harcerze brali udział w koloniach, obozach, organizowali biwaki, kuligi, zloty, biegi i gry terenowe. Komendant Chorągwi w uznaniu zasług nadał naszym harcerzom miano Drużyny Chorągwianej.

1989 – spontaniczna zbiórka całej społeczności na rzecz ofiar potężnego trzęsienia ziemi w Armenii. 

1990 – 16 lutego kurator oświaty anulował akt nadania szkole imienia gen. Stanisława Popławskiego. Nastąpiło to na wniosek Rady Pedagogicznej i miejscowego Komitetu Obywatelskiego, które przypomniały m.in. udział generała w kierowaniu krwawą pacyfikacją strajkujących robotników Poznania w 1956 r. Na mocy instrukcji Ministerstwa Edukacji Narodowej z 24 sierpnia do szkół ponownie wróciło nauczanie religii.

1991 – na ogólną liczbę 782 uczniów tylko 4 nie promowano tj. 0,51 %.

1992 – 26 października z wizytą w szkole przebywał biskup Roman Andrzejewski, który spotkał się zarówno z uczniami jak i pracownikami placówki.

1993 – szkoła aktywnie włączyła się w pierwszy i kolejne finały Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy oraz w różnorodne akcje charytatywne wolontariatu. Po kolejnej kompleksowej wizytacji kuratorium oświaty nasza placówka zyskała pozytywne rekomendacje, a w szczególności za sumienne przygotowanie i prowadzenie lekcji, wykorzystanie przez nauczycieli różnorodnych środków dydaktycznych, estetyczne dekoracje sal oraz korytarzy lekcyjnych. Wówczas także został uruchomiony szkolny radiowęzeł. Aż w około 200 egzemplarzach wychodziło czasopismo „Teka”. Jednocześnie od 1993 r. zgodnie z decyzją Kuratorium Oświaty szkoła zyskała status Publicznej Szkoły Podstawowej.

1994 – drużyna chłopców w piłce nożnej kierowana przez Przemysława Sadzińskiego po zwycięstwie w województwie zajęła także I miejsce w  rozgrywkach na szczeblu makroregionu centralnego oraz 7 miejsce w kraju.

1995 – początek działalności Uczniowskiego Klubu Sportowego „Victoria”.

1996 – z dniem 1 stycznia prowadzenie szkół podstawowych przeszło do obowiązkowych zadań własnych gmin. Opracowano też minima programowe dla poszczególnych przedmiotów. W szkole Rada Pedagogiczna podjęła decyzję, aby nadać jej imię Aleksandra Kamińskiego. Rozpoczęła się akcja „Patron”. Zaangażowały się w nią wszystkie klasy, a także drużyny zuchowe pod kierunkiem Moniki Krawczyk i Aleksandry Osińskiej oraz drużyna harcerska kierowana przez Joannę Krajewską. 25 maja miała miejsce uroczystość nadania szkole imienia Aleksandra Kamińskiego, połączona z wręczeniem nowego sztandaru oraz otwarciem Izby Pamięci w nowym wystroju. Jej opiekunem została Alina Nowakowska. W izbie umieszczono m.in. sztandar szkoły oraz wystawę poświęconą patronowi. Hymn szkoły opracowali Anna Kręcicka i Roman Jędrzejewski. Portret A. Kamińskiego namalowała Emilia Mielczarek.  Odsłoniła go córka patrona – prof. Ewa Kamińska – Feleszko. Zredagowano biuletyn „Patron i my”. W spotkaniach z młodzieżą wzięły  udział osoby związane z Aleksandrem Kamińskim – Stanisław Broniewski „Orsza” - naczelnik Szarych Szeregów, Kawaler Orderu Orła Białego, prof. Ewa Kamińska-  Feleszko – córka Kamyka, Wiktor Matulewicz „Luksor” - żołnierz batalionu „Zośka”. Nawiązano współpracę ze szkołami im. Aleksandra Kamińskiego w Wałbrzychu i Łodzi. W kampanii na rzecz patrona zaangażowani byli wszyscy uczniowie i nauczyciele pod kierunkiem wicedyrektora Kazimierza Nowakowskiego. Rada Pedagogiczna także ustanowiła tytuł „Honorowy Przyjaciel Szkoły”.

1997 - uczniowie wzięli aktywny udział w kolejnych Dniach Lubrańca, połączonych z Paradą Młodości oraz prezentacją swoich dokonań artystycznych. Drużyna piłki nożnej chłopców zajęła I miejsce w wojewódzkim finale turnieju „Piłkarska kadra czeka”. Szkoła została także laureatem wojewódzkich konkursów plastycznych „Przeciw AIDS” oraz „Dziwny jest ten świat”.

1998 – została powołana Komisja Koordynująca Pracę Wychowawczą z Patronem pod kierownictwem Marianny Wojciechowskiej. Uczniowie najstarszych klas wzięli udział w zorganizowanych „Drzwiach otwartych” w wielu szkołach ponadpodstawowych z terenu Lubrańca i Włocławka.

1999 – w kwietniu na organizowanym corocznie kominku harcerskim gościli w Lubrańcu: Barbara Wachowicz – znana pisarka, autorka książek o Szarych Szeregach i Stanisław Sieradzki „Świst” - żołnierz batalionu „Zośka”. W pracowni internetowej powstało kółko komputerowe. Zgodnie z reformą oświaty w gmachu naszej szkoły zaczęło funkcjonować Publiczne Gimnazjum, którego pierwszym dyrektorem została Elżbieta Zaparucha, a od 2007 r. Piotr Pabian. Ruszyła budowa łącznika gimnazjum wraz z halą sportową. Wykonawcą inwestycji była włocławska firma budowlana Waldemara Bosia.

2001 – 26 maja miały miejsce obchody 75 – lecia szkoły, 25 – lecia budynku szkolnego przy ul. Nowej i 5 – lecia nadania imienia. Odbyła się uroczysta akademia połączona z wystawą prac plastycznych uczniów, prezentacją zdjęć z historii placówki, zwiedzaniem przez gości sal lekcyjnych. Delegacja naszej szkoły wzięła udział w apelu na grobach harcerskich Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie. Drużynę harcerską „Kamykowe orlęta” prowadziła Sylwia Kapuścińska. Społeczność szkolna zaangażowała się w akcje dobroczynne: „Wszystko dla dziecka”, „Serce na pomoc chorym i potrzebującym”, „Góra grosza”, „Pomóż i ty”.

2002 – turniej wiedzy o Aleksandrze Kamińskim. Z okazji 24 rocznicy śmierci Kamyka delegacja szkoły uczestniczyła w kominku harcerskim w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie z udziałem  reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego ZHP „Gawęda”.

2003 – zakończenie budowy łącznika gimnazjalnego wraz z halą sportową.

2004 – nowym dyrektorem szkoły został Przemysław Sadziński, wicedyrektorem Piotr Wichrowski. Odbyła się uroczystość nadania imienia i sztandaru Publicznemu Gimnazjum im. Jana Lubrańskiego.

2005 – szeroko zakrojone prace remontowe w szkole, poprawiające estetykę sal lekcyjnych, korytarzy, sali gimnastycznej, obejścia placówki. W ciągu kolejnych lat uczniowie aktywnie korzystali z urozmaiconej oferty szkolnych wycieczek, biwaków, zimowisk, rajdów rowerowych, spotkań z ciekawymi ludźmi, konkursów, zawodów sportowych. Grupa chłopców przebywała na obozie sportowym w Człuchowie. Uczestniczyli tam w X Turnieju Piłki Nożnej im. Marka Wielgusa (zajęli 4 miejsce w półfinale krajowym). Następnie odbywali treningi pod okiem reprezentanta Polski Dariusza Dziekanowskiego.

2006 – Samorząd Uczniowski objął opieką nowo postawiony pomnik papieża Jana Pawła II.  Obok pomnika posadzono dęby papieskie. Stosowny akt powierzenia opieki wraz z portretem papieża znalazł się w eksponowanym miejscu na parterze szkoły. W grudniu harcerze po raz kolejny przekazali Betlejemskie Światło Pokoju do instytucji, urzędów i zakładów pracy w Lubrańcu.

2008 – w listopadzie w naszej szkole odbył się zlot harcerzy, zuchów i instruktorów hufca ZHP Włocławek pod hasłem „Śladami przeszłości” poświęcony twórcom harcerstwa i 90-rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W ramach realizacji programu „Bezpieczna szkoła” powołano zespół nauczycielski ds. bezpieczeństwa oraz szkolnego koordynatora ds. bezpieczeństwa. Zintensyfikowano zajęcia z zakresu terapii logopedycznej. Podczas walnego zebrania UKS „Victoria” podkreślono sukcesy sekcji gimnastycznej kierowanej przez Agnieszkę Wichrowską i sekcji piłki siatkowej Marka Zacharka.

2009 – W kwietniu nasze miasto obchodziło rocznicę 500-lecia nadania praw miejskich. Z tej okazji odbyły się podniosłe uroczystości. Zapoczątkowała je promocja książek historycznych (Andrzeja Tomczaka i Wojciecha Przybysza). W naszej hali sportowej uczniowie zaprezentowali  przedstawienie historyczno-patriotyczne z dziejów Lubrańca. Następnie miał miejsce występ Orkiestry Koncertowej Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego.

2010 – otwarto nowoczesne boisko wielofunkcyjne. W skład obiektu weszły: boiska do piłki ręcznej, siatkowej, koszykowej, kort tenisowy oraz trybuny dla widzów. Środki na inwestycję pochodziły z programu rozwoju bazy sportowej oraz samorządu województwa. W ramach prac modernizacyjnych wymieniono wszystkie 72 okna w obiekcie na stolarkę plastikową. Zainstalowano windę dla osób niepełnosprawnych.

2011 - W wyniku przeprowadzonej całościowej ewaluacji zewnętrznej wizytatorzy ocenili, iż szkoła osiągnęła wysoki stopień wypełniania wymagań w 4 obszarach (efekty, procesy, środowisko, zarządzanie). Od tego roku nauczyciele i uczniowie corocznie prezentowali dla naszej lokalnej społeczności Koncert Kolęd i Pastorałek. Zorganizowano też wycieczki szkolne do Pragi, Skalnego Miasta i Kotliny Jeleniogórskiej oraz w ramach „zielonej szkoły” na Zachodnie Wybrzeże Bałtyku.

2012  - uchwałą Rady Miejskiej z 14 sierpnia Publiczna Szkoła Podstawowa im. Aleksandra Kamińskiego oraz Publiczne Gimnazjum im. Jana Lubrańskiego włączono do Zespołu Szkół, którego dyrektorem został Przemysław Sadziński. W całym obiekcie uruchomiono nową instalację centralnego ogrzewania. Ocieplono także gmach placówki.

2014 – cykl szkoleniowych posiedzeń Rady Pedagogicznej z udziałem: naczelnika Wydziału Edukacji Urzędu Miejskiego we Włocławku Ryszarda Machnowskiego (status prawny nauczyciela), pedagog Elżbiety Królikowskiej, dyrektora Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Lubrańcu Krzysztofa Kitrysa i dra hab. Wojciecha Gulina (trudności wychowawcze w szkole).

2016 – oddano do użytku nowe szatnie szkolne oraz nowoczesne zaplecze kuchenne stołówki. Zostały powiększone i zmodernizowane parkingi przed obiektami szkolnymi. Systematycznie poszerzano bazę informatyczną placówki m.in. o nowoczesny sprzęt komputerowy, tablice multimedialne. W czerwcu gościli u nas uczniowie i nauczyciele z zaprzyjaźnionej gminy holenderskiej Winsum.

2017 – w budynku szkoły uruchomiono siłownię użytkowaną przez zawodników Klubu Sportów Siłowych „Husaria”. Zawodnicy specjalizujący się w podnoszeniu ciężarów osiągnęli szereg sukcesów w mistrzostwach Polski oraz zawodach na szczeblu krajowym i  regionalnym. W czerwcu w naszej szkole rozegrano I Memoriał Jana Wojnowskiego. Opiekunem sekcji ciężarowców  został nauczyciel wf Tomasz Michalak. W tym też roku rozpoczął działalność Uczniowski Klub Sportowy „Sokół Lubraniec”, oferujący szerokie formy zajęć pozalekcyjnych z wychowania fizycznego. W hali sportowej odbyła się powiatowa wystawa Stoły Wielkanocne na Kujawach. W wyniku kolejnej reformy edukacji od 1 września zostały stopniowo wygaszane gimnazja.

2018 – aż ponad siedemdziesięcioro uczniów zaprezentowało w szkole i domu kultury piękny spektakl patriotyczny „Byliśmy, Jesteśmy, Będziemy” z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości”. Przygotowane  z ogromną starannością widowisko, z użyciem dużej liczby kostiumów, rekwizytów wiernie oddało klimat całej historii naszego kraju. Zostało przyjęte z wielkim aplauzem przez widzów miasta i gminy.

2019 – 25 lutego odbył spotkanie z młodzieżą absolwent naszej placówki dr nauk humanistycznych Władysław Kubiak – autor kilkunastu książek poświęconych historii Lubrańca i naszego regionu. W bardzo ciekawym wystąpieniu przedstawił swoje osobiste przeżycia z okresu młodości spędzonej w Lubrańcu oraz krótki zarys dziejów naszej miejscowości. 12 maja w szkole została zorganizowana sesja historyczna z udziałem profesorów historii z UMK w Toruniu oraz naszych lokalnych historyków. Całość historycznych obchodów w 2019 r. zamknęły uroczystości 100 – lecia Szkoły Podstawowej w Lubrańcu zorganizowane 14 października tego roku.

Wojciech Przybysz

Źródła:

1. Andrzej Wąsikowski – Zbiorcza Szkoła Gminna w Lubrańcu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Praca magisterska. Łódź 1981, s.22-27, 31-33, 43-47, 50-57, 65-68,74-80, 93-98, 109-111, 134-138, 144- 149, 152-154.
2. Władysław Kubiak – Dzieje Lubrańca. Toruń 2006, s. 245-249, 316-317, 364-366, 490-496, 500-503.
3. Aleksandra Osińska – Szkoła Podstawowa im. Aleksandra Kamińskiego w Lubrańcu w latach 1976 – 1997. Praca licencjacka. Płock 1997, s. 12, 19,43-46, 54-55.
4. Władysław Kubiak – Oni tworzyli historię Lubrańca t.1. Włocławek 2006, s.156-157, 160-161. t.2 Włocławek 2009, s. 120-121.
5. Wojciech Przybysz – Lubraniec – impresje historyczne. Lubraniec 2010, s.48, 59-60.
6. Andrzej Tomczak – Lubraniec i jego mieszkańcy na starej fotografii. Lubraniec 2009, s. 56-61.
7. Szkoła Podstawowa im. Aleksandra Kamińskiego w Lubrańcu. Broszura wydana 26 maja 2001 r. z okazji 75 lecia szkoły.
8. Protokoły posiedzeń Rady Pedagogicznej SP w Lubrańcu.
9. Strona internetowa szkoły:  psplubr.edupage.org
10. Strona internetowa Urzędu Miejskiego w Lubrańcu:www.lubraniec.pl

 

Kierownicy i dyrektorzy szkoły

 

1919 -  1920  -  Jan Woźnicki

1921 – 1939   - Edward Wiśniewski

1945 – 1946 SP nr 1 - Stanisław Michalski

        SP nr 2 - Antoni Jasiński

1946 – 1970 - Stanisław Michalski

1970 – 1975 - Marian Salamoński

1975 – 1984 - Edward Prewęcki

1984 – 2004  - Marian Graczyk

od 2004 - Przemysław Sadziński

 

Zastępcy kierownika i wicedyrektorzy

 

1946 – 1965 - Barbara Zbrożyna

1965 – 1970 - Marian Salamoński

1970 – 1973 - Stanisław Gołębiowski

1973 – 1999 - Kazimierz Nowakowski

1988 – 1990 - Halina Sobiech

1999 – 2004 - Marianna Wojciechowska

od 2004 – Piotr Wichrowski.